Ngày đăng: 17:10 18/02/2025 - Lượt xem: 189
Viêm khớp dạng thấp thường xuất hiện ở độ tuổi trung niên nhưng có thể xảy ra ở bất kỳ độ tuổi nào. (RA) không chỉ tác động đến các khớp mà còn có thể gây ra những vấn đề liên quan đến mắt, phổi, miệng, tim và hệ thống mạch máu. Cùng tìm hiểu, nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng ngữa ở bài viết dưới đây.
Viêm khớp dạng thấp (Rheumatoid Arthritis - RA) là một tình trạng bệnh lý mãn tính, trong đó hệ miễn dịch của cơ thể tấn công các mô khỏe mạnh, chủ yếu là màng hoạt dịch của khớp. Điều này dẫn đến hiện tượng viêm, sưng đau và có khả năng gây ra sự bào mòn xương cũng như biến dạng khớp.
Hiện tại, chưa có phương pháp điều trị dứt điểm cho viêm khớp dạng thấp, tuy nhiên, các phương pháp điều trị hiện đại tập trung vào việc kiểm soát triệu chứng, làm chậm quá trình tiến triển của bệnh và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người bệnh.
Có hai loại viêm khớp dạng thấp: Viêm khớp dạng thấp dương tính với yếu tố dạng thấp và viêm khớp dạng thấp âm tính với yếu tố dạng thấp.
Sự phân loại này dựa trên sự có mặt hoặc vắng mặt của một tự kháng thể gọi là yếu tố dạng thấp (RF). Bệnh nhân có kết quả xét nghiệm dương tính với RF sẽ được xem là dương tính với yếu tố dạng thấp, trong khi những người có kết quả âm tính với tự kháng thể sẽ được coi là âm tính với yếu tố dạng thấp. Các nghiên cứu ước tính rằng từ 45% đến 75% những người mắc viêm khớp dạng thấp có kết quả xét nghiệm dương tính với RF.
Tê bì chân tay cũng có thể là dấu hiệu của viêm khớp dạng thấp
Các biểu hiện và triệu chứng của bệnh có thể rất phong phú và khác nhau ở từng cá nhân. Một số triệu chứng thường gặp bao gồm:
Các triệu chứng bổ sung: Ngoài những triệu chứng đã nêu, bệnh còn có thể gây ra các triệu chứng ở những bộ phận khác của cơ thể, như:
Người mắc bệnh có nguy cơ bị bệnh tim cao hơn 48% so với người khỏe mạnh. Do đó, việc nhận diện sớm các dấu hiệu và triệu chứng là rất quan trọng để được chẩn đoán và điều trị kịp thời, nhằm ngăn ngừa tổn thương khớp vĩnh viễn.
Nguyên nhân cụ thể của viêm khớp dạng thấp vẫn chưa được xác định rõ ràng. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu cho rằng bệnh có thể phát sinh từ sự kết hợp của nhiều yếu tố khác nhau, bao gồm:
Các yếu tố khác như chế độ dinh dưỡng, căng thẳng tâm lý và các loại nhiễm trùng cũng có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của bệnh:
Cytokine gây viêm: Các cytokine như TNF-α, IL-1β, IL-6, IL-7, IL-15, IL-17, IL-18, IL-23, interferon (IFN)-γ và yếu tố kích thích khuẩn lạc granulocyte-macrophage (GM-CSF) đã được xác định là có vai trò quan trọng trong tình trạng viêm liên quan đến viêm khớp dạng thấp.
Chất chuyển hóa phân tử nhỏ và yếu tố điều hòa biểu sinh: Các chất chuyển hóa như prostaglandin (PGs), lipoxins (LXs), yếu tố hoạt hóa tiểu cầu (PAF), leukotrienes (LTs), nitric oxide (NO) và các loại oxy phản ứng (ROS) cũng đóng vai trò quan trọng trong cơ chế bệnh sinh của viêm khớp dạng thấp. Thêm vào đó, ngày càng có nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng các yếu tố điều hòa biểu sinh như RNA không mã hóa, methyl hóa DNA, methyl hóa RNA và sửa đổi histone cũng có ảnh hưởng đáng kể đến bệnh.
Mối liên hệ với các bệnh tự miễn khác: Có những bằng chứng cho thấy viêm khớp dạng thấp có thể liên quan đến các bệnh tự miễn khác như bệnh Crohn.
Cho con bú: Một số nghiên cứu cho thấy việc cho con bú có thể giúp bảo vệ phụ nữ khỏi nguy cơ mắc viêm khớp dạng thấp.
Mục tiêu của việc điều trị là giảm đau, kiểm soát tình trạng viêm, ngăn ngừa tổn thương cho khớp và nâng cao khả năng vận động. Các phương pháp điều trị bao gồm:
Trong hai thập kỷ qua, việc quản lý viêm khớp dạng thấp đã có những bước tiến đáng kể, giúp bệnh nhân đạt được mức độ thuyên giảm cao hơn và kết quả lâu dài tốt hơn. Sự cải thiện này phản ánh sự chuyển biến sang can thiệp dược lý sớm và tích cực, cùng với sự gia tăng các lựa chọn điều trị, điều này liên quan đến sự hiểu biết sâu sắc hơn về bệnh sinh và sự phát triển của các loại thuốc mới dành cho viêm khớp dạng thấp.
Có thể bạn quan tâm:
>> Xem thêm: Top 10 cây thuốc nam chữa bệnh đau nhức xương khớp
Lối sống có thể tác động mạnh mẽ đến bệnh viêm khớp dạng thấp. Một số yếu tố trong lối sống có khả năng làm tăng nguy cơ mắc bệnh hoặc làm trầm trọng thêm triệu chứng, bao gồm:
Người bệnh viêm khớp dạng thấp nên thực hiện lối sống lành mạnh, bao gồm việc tập luyện thường xuyên, duy trì chế độ ăn uống cân bằng và từ bỏ thuốc lá để cải thiện tình trạng bệnh.
Viêm khớp dạng thấp (Rheumatoid Arthritis - RA) và Thoái hóa khớp (Osteoarthritis - OA) là hai bệnh lý khớp phổ biến nhưng có những đặc điểm khác biệt rõ rệt về nguyên nhân, biểu hiện và cơ chế bệnh sinh.
| Đặc điểm | Viêm khớp dạng thấp (RA) | Thoái hóa khớp (OA) |
|
Nguyên nhân |
Bệnh tự miễn |
Thoái hóa sụn khớp |
|
Vị trí |
Thường ảnh hưởng đến các khớp nhỏ ở bàn tay và bàn chân, đối xứng | Thường ảnh hưởng đến các khớp chịu lực như khớp gối, hông, cột sống |
|
Triệu chứng |
Đau, sưng, cứng khớp, mệt mỏi, sốt |
Đau, cứng khớp, hạn chế vận động |
|
Thời gian xuất hiện triệu chứng |
Thường nặng hơn vào buổi sáng |
Thường nặng hơn vào cuối ngày |
|
Tuổi khởi phát |
Có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, thường gặp ở tuổi trung niên | Thường gặp ở người lớn tuổi |
Vai trò dinh dưỡng của sữa trong chế độ ăn cho người có vấn đề về xương khớp vẫn đang được nghiên cứu và ghi nhận theo từng cơ địa. Một số nghiên cứu cho thấy việc tiêu thụ sữa có thể liên quan đến tác động khác nhau đối với phản ứng viêm, tùy thuộc vào cơ địa và khả năng dung nạp của từng người.
Hỗ trợ duy trì độ bền của khớp: Một nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc tiêu thụ sữa thường xuyên có thể liên quan đến việc làm chậm quá trình thoái hóa khớp ở phụ nữ.
Hỗ trợ kiểm soát axit uric: Một số loại sữa tách béo có thể giúp kiểm soát nồng độ axit uric – yếu tố liên quan đến các vấn đề khớp như bệnh gút. Sữa chua ít béo cũng là lựa chọn dinh dưỡng được nhiều chuyên gia khuyến khích.
Cung cấp canxi và vitamin D: Sữa là nguồn cung cấp canxi và vitamin D phong phú, rất cần thiết cho sức khỏe của xương khớp.
Lưu ý: Không phải ai cũng phù hợp với các sản phẩm từ sữa. Những người nhạy cảm với lactose hoặc protein sữa bò nên chọn các sản phẩm thay thế như sữa hạt, sữa không chứa casein... và nên tham khảo chuyên gia y tế trước khi bổ sung vào chế độ ăn hằng ngày
Bên cạnh những lợi ích đã được khoa học chứng minh, nhưng sữa vẫn tồn tại những tác hại tiềm ẩn mà chúng ta cần biết như:
Nếu bạn mắc viêm khớp dạng thấp và có khả năng dung nạp sữa, bạn nên chọn các loại sữa ít béo hoặc không béo để hạn chế nguy cơ tăng cân và chất béo không lành mạnh. Một số loại sữa được khuyên dùng bao gồm:
Sữa hạt đậu nành: Cung cấp isoflavone và chất xơ – được biết đến với vai trò hỗ trợ phản ứng viêm lành mạnh.
Sữa yến mạch: Giàu chất xơ hòa tan và canxi, có thể góp phần duy trì hệ xương khỏe mạnh.
Sữa khoai tây / sữa chuối: Chứa vitamin C, kali, magie – những vi chất quan trọng cho sức khỏe cơ xương.
Sữa dừa / sữa hạt dẻ: Cung cấp chất béo tốt và các chất chống oxy hóa – giúp bảo vệ tế bào và hỗ trợ miễn dịch.
Hiện nay, có rất nhiều loại sữa với công thức đặc biệt, đảm bảo liều lượng và thành phần an toàn cho người bị viêm khớp như: Sữa xương khớp, sữa canxi, sữa nano canxi,...
Sữa cũng có thể mang lại lợi ích cho những người mắc các loại viêm khớp khác, chẳng hạn như:
Nghiên cứu về sữa và viêm khớp dạng thấp
| Tác giả | Năm | Loại sữa | Kết quả |
|
Sundström và cộng sự |
2018 |
Sữa và các sản phẩm từ sữa |
Không có mối liên quan nào giữa việc tiêu thụ sữa và nguy cơ phát triển RA ở phụ nữ |
|
Zhang và cộng sự |
2022 |
Các sản phẩm từ sữa |
Uống sữa một lần một ngày trở lên có liên quan đến việc giảm tỷ lệ lưu hành RA tự báo cáo |
|
Wucf |
2018 |
Sữa bò |
Một chủng vi khuẩn thường thấy trong sữa bò có thể là tác nhân gây ra bệnh viêm khớp dạng thấp ở những người có nguy cơ về mặt di truyền |
| Melnik và cộng sự | 2017 | Sữa bò | Sữa thường có tác dụng chống viêm, ngoại trừ những người bị dị ứng với sữa bò |
Viêm khớp dạng thấp là một căn bệnh phức tạp, không chỉ ảnh hưởng đến các khớp mà còn tác động đến nhiều cơ quan khác trong cơ thể. Việc phát hiện sớm và điều trị kịp thời có thể giúp kiểm soát tình trạng bệnh, ngăn ngừa các biến chứng và duy trì chất lượng cuộc sống. Người bệnh cần duy trì lối sống lành mạnh, kết hợp với chế độ ăn uống hợp lý, tập luyện thể dục thường xuyên và tuân thủ theo phác đồ điều trị của bác sĩ để đạt được hiệu quả tốt nhất. Nếu có bất kỳ dấu hiệu nghi ngờ nào, hãy tìm đến bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn và điều trị thích hợp.
>> Xem thêm: Blog chăm sóc sức khỏe xương khớp người già
CÔNG TY TNHH SẢN XUẤT THƯƠNG MẠI NANO GROUP
Địa chỉ: Nhà số 3 - số 5, Đường số 2, KDC Đồng Phượng - P. Đông Hưng Thuận - Quận 12 - TP Hồ Chí Minh.
Gmail: cskh@nanogroups.vn
Hotline: 1900 8125
Tư vấn: 0345.722.599
Facebook
