Cây bách bệnh là gì, chữa bệnh xương khớp được không?

Ngày đăng: 16:20 17/02/2025 - Lượt xem: 51

Cây bách bệnh, một loại thảo dược có rất nhiều tên gọi khác nhau như: Mật nhân, bá bệnh, tho nan,...từ xa xưa đã được sử dụng rộng rãi trong y học cổ truyền. Bài viết này sẽ cung cấp cái nhìn tổng quan về cây bách bệnh bao gồm đặc điểm, thành phần hóa học, công dụng, cũng như tác dụng của nó đối với sức khỏe xương khớp.

Cây Bách bệnh là cây gì?

Hình ảnh cây và lá cây bách bệnh

Cây bách bệnh có tên khoa học là Eurycoma longifolia, thuộc họ Thanh thất (Simaroubaceae). Đây là một loại cây bụi nhỏ, thân mảnh, thường mọc thẳng đứng và không phân nhánh, cao khoảng 10m.

Vỏ thân cây có màu vàng ngà hoặc xám trắng. Lá cây thường mọc kép (lá kép dài tới 1m), thường có 30 - 40 lá chét đối xứng nhau (dài khoảng 5 - 20cm), mặt trên có màu xanh bóng, mặt dưới thường có màu trắng. 

Cây mật nhân là một loại cây có hoa lưỡng tính, hoa có màu nâu đỏ, kích thước không lớn, mọc ở nách lá thành cụm hình chùy. 

Quả cây mật nhân có hình trứng, khi chín có màu nâu đỏ.

Cây bá bệnh phân bố chủ yếu ở Đông Nam Á, đặc biệt là Malaysia và Indonesia. Tại Việt Nam, cây thường mọc ở vùng núi có độ cao dưới 1000m hay khu vực trung du, Tây Nguyên và các vùng đồi thấp.

Ngoại trừ hoa, tất cả các bộ phận của cây bá bệnh đều được sử dụng, bao gồm thân, vỏ thân, lá, rễ và quả. Trong đó, rễ được sử dụng phổ biến nhất để làm thuốc. Cây bá bệnh có thể thu hái quanh năm. Lá và quả được phơi khô ngay khi thu hoạch. Rễ và thân cây được chặt thành từng đoạn ngắn rồi phơi hoặc sấy khô.

Cây bá bệnh chứa nhiều hợp chất có hoạt tính sinh học mạnh mẽ. Một số hợp chất đáng chú ý bao gồm Eurycomanone, được tìm thấy nhiều nhất ở lá cây. Các nhà nghiên cứu đã đo được 6.0568 μg/mL Eurycomanone trong lá, và chỉ 0.3533 μg/mL trong rễ.  

Rể cây bá bệnh thường có vị đắng, và Eurycomanone trong rễ cây thường ít hơn ở lá cây

Các thành phần hóa học của cây mật nhân được các nhà khoa học nghiên cứu và tìm thấy:

• Chất đắng được tìm thấy trong vỏ cây là Eurycomalacton, 2.6 dimethoxybenzoquinon.
• Các Alcaloid:  Carbolin và 10-dimethoxycanthin.
• Hợp chất Quassinoid: Bao gồm có Longilacton, 15-β-dihydroxyklaineanon (eurycomalacton), có tác dụng chống các tế bào ung thư.
• Hợp chất Triterpen: Niloticin, piscidinol A, hyspidron.
• Các hoạt chất khác: Campestrol, β-sitosterol, eurycoinanol, 2-O-β-D-glucopyranosid, 6 – dion.

Có thể bạn quan tâm

>>Top các loại thực phẩm tốt cho sức khỏe xương khớp.

>>Top 10 cây thuốc nam chữa bệnh xương khớp.

Cây bách bệnh có tác dụng gì?

Trong y học dân gian.

Theo y học cổ truyền, rễ cây bách bệnh quy vào kinh can và thận, có vị đắng, tính mát. Cây có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, lợi tiểu, bồi bổ khí huyết, chữa các chứng bệnh như:  

• Rễ và vỏ thân: Chữa sốt rét, viêm gan, Tăng cường sức khỏe, chữa ăn uống không tiêu, buồn nôn, đầy bụng, tiêu chảy, đau lưng, nhức mỏi, đau bụng kinh. 
• Quả: Chữa lỵ, tiêu chảy. 
• Rễ: Chữa khí hư, huyết kém, tiêu hoá kém, đau ngực, đau cơ, xương yếu, tê bì chân tay, buồn nôn, tiêu chảy, cảm mạo, sốt, sốt rét, ngộ độc rượu, tẩy giun. 
• Lá: Dùng làm nước tắm chữa ghẻ, lở ngứa.

 
Trong y học cổ truyền, rể cây mật thân được dùng để điều trị bệnh tê bì chân tay, xương yếu... 

Trong Nghiên cứu khoa học hiện đại.

Các nghiên cứu khoa học đã chứng minh cây bách bệnh có nhiều tác dụng dược lý, bao gồm:

• Chống sốt rét: Quassinoid chiết xuất từ rễ cây có hiệu quả chống lại ký sinh trùng sốt rét. Một nghiên cứu năm 1995 cho thấy quassinoid từ rễ cây bách bệnh có tác dụng chống lại 9 chủng Plasmodium falciparum, tác nhân gây bệnh sốt rét.  
• Tăng cường sinh lý nam: Cải thiện rối loạn cương dương, vô sinh nam, giảm ham muốn tình dục, điều hòa nồng độ testosterone. Các nghiên cứu cho thấy cây bách bệnh làm tăng nồng độ testosterone tự do và testosterone tổng thể ở nam giới.  
• Hỗ trợ điều trị ung thư tuyến tiền liệt: Quassinoid có tác dụng ức chế tế bào ung thư tuyến tiền liệt.
• Cải thiện chức năng não: Cải thiện trí nhớ, tăng cường khả năng tập trung.  
• Bảo vệ gan: Bảo vệ gan khỏi tổn thương do các chất độc hại.  
• Tăng cường hệ miễn dịch: Cây bách bệnh giàu chất chống oxy hóa, giúp bảo vệ tế bào khỏi các gốc tự do gây hại, từ đó tăng cường hệ miễn dịch. 
• Kháng viêm: Giúp giảm viêm nhiễm trong cơ thể, hỗ trợ điều trị các bệnh lý liên quan đến viêm như viêm khớp, hen suyễn.  
• Cải thiện sức khỏe xương khớp: Có thể giúp tăng mật độ xương, giảm nguy cơ loãng xương và gãy xương.  
• Điều hòa đường huyết: Giúp ổn định đường huyết, hỗ trợ điều trị tiểu đường tuýp 2.

Trong các nghiên cứu khoa học hiện đại, cây bá bệnh giúp giảm viêm, tăng mật độ xương.

Cây bách bệnh chữa xương khớp được không?

Vẫn chưa có nhiều nghiên cứu khoa học tập trung vào tác dụng của cây bách bệnh đối với xương khớp, nhưng dựa trên các thông tin và nghiên cứu hiện có, có thể thấy cây bách bệnh có tiềm năng  trong việc hỗ trợ điều trị các bệnh lý về đau nhức xương khớp.

Trong y học dân gian, cây bách bệnh được sử dụng để chữa các bệnh về xương khớp như đau nhức xương khớp, thoái hóa cột sống, tê bì chân tay. Các nghiên cứu hiện đại cũng cho thấy cây bách bệnh có tác dụng chống viêm, giảm đau, có thể giúp tăng mật độ xương, giảm nguy cơ loãng xương. Đặc tính chống viêm của cây bách bệnh có thể giúp giảm đau nhức xương khớp, cải thiện khả năng vận động.  

Tuy nhiên, cần có thêm nhiều nghiên cứu khoa học với quy mô lớn và phương pháp nghiên cứu chặt chẽ hơn để khẳng định tác dụng của cây bách bệnh đối với xương khớp . Eurycomanone, một hợp chất quan trọng trong cây bách bệnh, có khả năng làm tăng nồng độ testosterone, từ đó có thể tác động tích cực đến mật độ xương . Tuy nhiên, cần có thêm nghiên cứu để xác định rõ ràng mối liên hệ này.

Xem thêm: Blog chăm sóc sức khỏe

Cách sử dụng cây mật thân.

Cây bách bệnh có thể được sử dụng theo nhiều cách khác nhau, bao gồm:

• Sắc nước uống: Rễ cây bách bệnh thường được dùng để sắc nước uống, giúp tăng cường sức khỏe, hỗ trợ điều trị các bệnh về xương khớp, tiêu hóa.  
• Ngâm rượu: Ngâm 1kg cây bách bệnh với khoảng 10 lít rượu trong khoảng 20-30 ngày. Có thể ngâm cùng chuối hột hoặc nho khô để giảm vị đắng. Nên sử dụng trong hoặc sau khi ăn mỗi ngày với liều lượng khoảng 20-30ml, chia làm 3 lần .  
• Tán bột: Rễ cây phơi khô, tán thành bột mịn. Pha bột với nước sạch hoặc mật ong, vo thành viên. Liều lượng sử dụng ban đầu là 6g/ngày, tăng dần mỗi ngày thêm 1g cho đến khi đạt tối đa 10g/ngày.  

Các bài thuốc từ cây bách bệnh.

Cây mật thân được ứng dụng nhiều vào các bài thuốc dân gian để trị: Viêm da, đầy bụng, rối loạn kinh nguyệt...

Dưới đây là một số bài thuốc từ cây bách bệnh:

• Chữa chàm, ghẻ ngứa, viêm da: Nấu lá cây tươi lấy nước tắm. Có thể giã nát lá để đắp lên vùng da bị bệnh.  
• Chữa đầy bụng, ăn không tiêu: Sử dụng 12g vỏ cây bách bệnh, 12g phục linh, 8g trần bì, 6g đậu khấu, 4g can khương và 4g cam thảo sắc lấy nước uống. Mỗi ngày uống 1 lần, uống trong 5 - 7 ngày.  
• Chữa rối loạn kinh nguyệt: Sử dụng 15g rễ cây bách bệnh sắc lấy nước uống hàng ngày. Mỗi ngày uống 1 lần, uống trong 7 - 10 ngày.
• Tăng cường sinh lý nam: Sử dụng 400mg lá bách bệnh, 50mg tinh chất nhân sâm, 50mg linh chi trộn đều, vo thành từng viên. Sử dụng theo hướng dẫn của thầy thuốc.  
• Chữa thận âm hư, huyết suy: Cây bách bệnh 6g, đậu đen 12g, hà thủ ô đỏ 10g, dây ký sinh 2g, tang chi 8g, rễ cỏ xước 8g, huyết rồng 8g, cây gùi 8g, muống biển 8g. Sắc uống mỗi ngày 1 thang, chia 2 lần.

Cây bách bệnh là một loại thảo dược quý với nhiều công dụng tiềm năng, từ tăng cường sức khỏe tổng thể đến hỗ trợ điều trị một số bệnh lý. Tuy nhiên, để đạt hiệu quả tốt nhất và đảm bảo an toàn, người dùng nên tham khảo ý kiến chuyên gia trước khi sử dụng, đặc biệt là khi kết hợp với các phương pháp điều trị khác. Hy vọng bài viết đã giúp bạn hiểu rõ hơn về loại cây này và cách sử dụng sao cho hợp lý!

CÔNG TY TNHH SẢN XUẤT THƯƠNG MẠI NANO GROUP 
Địa chỉ: Nhà số 3 - số 5, Đường số 2, KDC Đồng Phượng - P. Đông Hưng Thuận - Quận 12 - TP Hồ Chí Minh.
Gmail: cskhnanogroup@gmail.com 
Hotline: 19008125
Tư vấn: 0345.722.599