Viêm khớp dạng thấp là gì? Loại sữa nào phù hợp nhất

Ngày đăng: 17:10 18/02/2025 - Lượt xem: 55

Viêm khớp dạng thấp thường xuất hiện ở độ tuổi trung niên nhưng có thể xảy ra ở bất kỳ độ tuổi nào. (RA) không chỉ tác động đến các khớp mà còn có thể gây ra những vấn đề liên quan đến mắt, phổi, miệng, tim và hệ thống mạch máu. Cùng tìm hiểu, nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng ngữa ở bài viết dưới đây.

Viêm khớp dạng thấp là gì?

Viêm khớp dạng thấp (Rheumatoid Arthritis - RA) là một tình trạng bệnh lý mãn tính, trong đó hệ miễn dịch của cơ thể tấn công các mô khỏe mạnh, chủ yếu là màng hoạt dịch của khớp. Điều này dẫn đến hiện tượng viêm, sưng đau và có khả năng gây ra sự bào mòn xương cũng như biến dạng khớp.

Hiện tại, chưa có phương pháp điều trị dứt điểm cho viêm khớp dạng thấp, tuy nhiên, các phương pháp điều trị hiện đại tập trung vào việc kiểm soát triệu chứng, làm chậm quá trình tiến triển của bệnh và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người bệnh.

Có hai loại viêm khớp dạng thấp: Viêm khớp dạng thấp dương tính với yếu tố dạng thấp và viêm khớp dạng thấp âm tính với yếu tố dạng thấp.

Sự phân loại này dựa trên sự có mặt hoặc vắng mặt của một tự kháng thể gọi là yếu tố dạng thấp (RF). Bệnh nhân có kết quả xét nghiệm dương tính với RF sẽ được xem là dương tính với yếu tố dạng thấp, trong khi những người có kết quả âm tính với tự kháng thể sẽ được coi là âm tính với yếu tố dạng thấp. Các nghiên cứu ước tính rằng từ 45% đến 75% những người mắc viêm khớp dạng thấp có kết quả xét nghiệm dương tính với RF.

Tê bì chân tay cũng có thể là dấu hiệu của viêm khớp dạng thấp - nanogroup

Tê bì chân tay cũng có thể là dấu hiệu của viêm khớp dạng thấp

Dấu hiệu và triệu chứng bệnh viêm khớp dạng thấp

Các biểu hiện và triệu chứng của bệnh có thể rất phong phú và khác nhau ở từng cá nhân. Một số triệu chứng thường gặp bao gồm:

  • Sưng, nóng, đau tại các khớp: Đây là dấu hiệu đặc trưng của bệnh. Các khớp thường bị ảnh hưởng một cách đối xứng, chẳng hạn như cả hai bàn tay hoặc cả hai bàn chân.
  • Cứng khớp: Tình trạng cứng khớp thường xảy ra vào buổi sáng hoặc sau thời gian dài không hoạt động. Người bệnh có thể gặp khó khăn trong việc di chuyển các khớp vào buổi sáng.
  • Mệt mỏi: Mệt mỏi cũng là một triệu chứng phổ biến khác của viêm khớp dạng thấp. Người bệnh có thể cảm thấy kiệt sức mặc dù đã được nghỉ ngơi đầy đủ.
  • Sốt: Sốt nhẹ có thể xuất hiện trong giai đoạn viêm khớp đang tiến triển.
  • Chán ăn: Người bệnh có thể trải qua tình trạng chán ăn và giảm cân.

Các triệu chứng bổ sung: Ngoài những triệu chứng đã nêu, bệnh còn có thể gây ra các triệu chứng ở những bộ phận khác của cơ thể, như:

  • Da: Xuất hiện ban đỏ, nốt dưới da.
  • Mắt: Khô mắt, viêm kết mạc.
  • Phổi: Viêm màng phổi, xơ phổi.
  • Tim: Viêm màng ngoài tim, viêm cơ tim.
  • Mạch máu: Viêm mạch máu.
  • Thần kinh: Cảm giác tê bì, ngứa ran ở tay và chân.

Người mắc bệnh có nguy cơ bị bệnh tim cao hơn 48% so với người khỏe mạnh. Do đó, việc nhận diện sớm các dấu hiệu và triệu chứng là rất quan trọng để được chẩn đoán và điều trị kịp thời, nhằm ngăn ngừa tổn thương khớp vĩnh viễn.

Bệnh có thể làm sưng, nóng, đau tại các khớp - nanogroupBệnh có thể làm sưng, nóng, đau tại các khớp

Nguyên nhân của bệnh viêm khớp dạng thấp

Nguyên nhân cụ thể của viêm khớp dạng thấp vẫn chưa được xác định rõ ràng. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu cho rằng bệnh có thể phát sinh từ sự kết hợp của nhiều yếu tố khác nhau, bao gồm:

  • Yếu tố di truyền: Những người có gia đình từng mắc viêm khớp dạng thấp có nguy cơ cao hơn trong việc phát triển bệnh.
  • Yếu tố môi trường: Các yếu tố như hút thuốc lá, thừa cân, tiếp xúc với ô nhiễm không khí và một số điều kiện nghề nghiệp có thể làm tăng khả năng mắc bệnh.
  • Yếu tố nội tiết: Phụ nữ có nguy cơ mắc bệnh cao hơn so với nam giới, có thể là do tác động của hormone estrogen.
  • Hệ vi sinh vật đường ruột: Sự mất cân bằng trong hệ vi sinh vật đường ruột có thể góp phần vào sự hình thành viêm khớp dạng thấp.

Các yếu tố khác như chế độ dinh dưỡng, căng thẳng tâm lý và các loại nhiễm trùng cũng có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của bệnh:

Cytokine gây viêm: Các cytokine như TNF-α, IL-1β, IL-6, IL-7, IL-15, IL-17, IL-18, IL-23, interferon (IFN)-γ và yếu tố kích thích khuẩn lạc granulocyte-macrophage (GM-CSF) đã được xác định là có vai trò quan trọng trong tình trạng viêm liên quan đến viêm khớp dạng thấp.

Chất chuyển hóa phân tử nhỏ và yếu tố điều hòa biểu sinh: Các chất chuyển hóa như prostaglandin (PGs), lipoxins (LXs), yếu tố hoạt hóa tiểu cầu (PAF), leukotrienes (LTs), nitric oxide (NO) và các loại oxy phản ứng (ROS) cũng đóng vai trò quan trọng trong cơ chế bệnh sinh của viêm khớp dạng thấp. Thêm vào đó, ngày càng có nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng các yếu tố điều hòa biểu sinh như RNA không mã hóa, methyl hóa DNA, methyl hóa RNA và sửa đổi histone cũng có ảnh hưởng đáng kể đến bệnh.

Mối liên hệ với các bệnh tự miễn khác: Có những bằng chứng cho thấy viêm khớp dạng thấp có thể liên quan đến các bệnh tự miễn khác như bệnh Crohn.

Cho con bú: Một số nghiên cứu cho thấy việc cho con bú có thể giúp bảo vệ phụ nữ khỏi nguy cơ mắc viêm khớp dạng thấp.

Cách điều trị viêm khớp dạng thấp

Mục tiêu của việc điều trị là giảm đau, kiểm soát tình trạng viêm, ngăn ngừa tổn thương cho khớp và nâng cao khả năng vận động. Các phương pháp điều trị bao gồm:

Dùng thuốc giảm đau

  • Thuốc giảm đau và kháng viêm không steroid (NSAID): Giúp làm giảm cảm giác đau và tình trạng viêm.
  • Thuốc chống thấp khớp tác dụng chậm (DMARD): Hỗ trợ làm chậm sự tiến triển của bệnh và bảo vệ khớp khỏi tổn thương.
  • Thuốc sinh học: Tác động vào các thành phần cụ thể trong hệ miễn dịch nhằm giảm thiểu tình trạng viêm.
  • Corticosteroid: Có tác dụng giảm viêm nhanh chóng, nhưng thường chỉ được sử dụng trong thời gian ngắn do có thể gây ra tác dụng phụ.

Phương pháp điều trị không dùng thuốc

Thường xuyên tập thể dục sẽ giúp các khớp link hoạt hơn - nanogroupThường xuyên tập thể dục sẽ giúp các khớp link hoạt hơn

  • Vật lý trị liệu: Giúp cải thiện sức mạnh cơ bắp, phạm vi chuyển động và chức năng của khớp.
  • Nghỉ ngơi: Cần có thời gian nghỉ ngơi hợp lý để giảm thiểu tình trạng viêm và cơn đau.
  • Tập thể dục: Thực hiện các bài tập thường xuyên để duy trì sức mạnh cơ bắp và tính linh hoạt của khớp.
  • Chế độ dinh dưỡng: Một chế độ ăn uống lành mạnh có thể hỗ trợ giảm viêm và nâng cao sức khỏe tổng quát.

Trong hai thập kỷ qua, việc quản lý viêm khớp dạng thấp đã có những bước tiến đáng kể, giúp bệnh nhân đạt được mức độ thuyên giảm cao hơn và kết quả lâu dài tốt hơn. Sự cải thiện này phản ánh sự chuyển biến sang can thiệp dược lý sớm và tích cực, cùng với sự gia tăng các lựa chọn điều trị, điều này liên quan đến sự hiểu biết sâu sắc hơn về bệnh sinh và sự phát triển của các loại thuốc mới dành cho viêm khớp dạng thấp.

Có thể bạn quan tâm:

>> Top 10 cây thuốc nam chữa bệnh đau nhức xương khớp

>> Top các thực phẩm tốt cho sức khỏe xương khớp

Lối sống ảnh hưởng đến bệnh viêm khớp dạng thấp như thế nào?

Lối sống có thể tác động mạnh mẽ đến bệnh viêm khớp dạng thấp. Một số yếu tố trong lối sống có khả năng làm tăng nguy cơ mắc bệnh hoặc làm trầm trọng thêm triệu chứng, bao gồm:

  • Thiếu hoạt động thể chất: Lối sống ít vận động có thể dẫn đến sự suy yếu của cơ bắp và tình trạng cứng khớp.
  • Chế độ dinh dưỡng không hợp lý: Việc tiêu thụ nhiều đường, chất béo bão hòa và thực phẩm chế biến sẵn có thể gia tăng tình trạng viêm.
  • Hút thuốc: Hút thuốc lá không chỉ làm tăng nguy cơ mắc bệnh mà còn làm nặng thêm triệu chứng.
  • Uống rượu: Sử dụng rượu bia quá mức có thể dẫn đến tình trạng viêm gia tăng và tổn thương khớp.

Người bệnh viêm khớp dạng thấp nên thực hiện lối sống lành mạnh, bao gồm việc tập luyện thường xuyên, duy trì chế độ ăn uống cân bằng và từ bỏ thuốc lá để cải thiện tình trạng bệnh.

Sử dụng nhiều chất kích thích sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe xương khớp - nanogroupSử dụng nhiều chất kích thích sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe xương khớp

Phân biệt giữa viêm khớp dạng thấp và thoái hóa khớp

Viêm khớp dạng thấp (Rheumatoid Arthritis - RA) và Thoái hóa khớp (Osteoarthritis - OA) là hai bệnh lý khớp phổ biến nhưng có những đặc điểm khác biệt rõ rệt về nguyên nhân, biểu hiện và cơ chế bệnh sinh.

Đặc điểm Viêm khớp dạng thấp (RA) Thoái hóa khớp (OA)

Nguyên nhân

Bệnh tự miễn

Thoái hóa sụn khớp

Vị trí

Thường ảnh hưởng đến các khớp nhỏ ở bàn tay và bàn chân, đối xứng Thường ảnh hưởng đến các khớp chịu lực như khớp gối, hông, cột sống

Triệu chứng

Đau, sưng, cứng khớp, mệt mỏi, sốt

Đau, cứng khớp, hạn chế vận động

Thời gian xuất hiện triệu chứng

Thường nặng hơn vào buổi sáng

Thường nặng hơn vào cuối ngày

Tuổi khởi phát

Có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, thường gặp ở tuổi trung niên Thường gặp ở người lớn tuổi

Viêm khớp dạng thấp có uống sữa được không?

Vai trò của sữa trong việc điều trị bệnh viêm khớp dạng thấp vẫn còn là một chủ đề gây tranh cãi. Một số nghiên cứu chỉ ra rằng sữa có thể mang lại lợi ích, trong khi những nghiên cứu khác lại cho thấy sữa có khả năng làm tăng tình trạng viêm.

Lợi ích của uống sữa khi bị viêm khớp dạng thấp

Giảm tiến triển thoái hóa khớp: Một nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc tiêu thụ sữa thường xuyên có thể liên quan đến việc làm chậm quá trình thoái hóa khớp ở phụ nữ.

Giảm nguy cơ mắc bệnh gút: Sữa, đặc biệt là sữa tách béo, có thể giúp hạ thấp nồng độ axit uric trong máu, từ đó giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh gút. Sữa chua ít béo cũng có thể mang lại lợi ích cho những người bị gút.

Cung cấp canxi và vitamin D: Sữa là nguồn cung cấp canxi và vitamin D phong phú, rất cần thiết cho sức khỏe của xương khớp.

Tác hại tiềm ẩn

Bên cạnh những lợi ích đã được khoa học chứng minh, nhưng sữa vẫn tồn tại những tác hại tiềm ẩn mà chúng ta cần biết như:

  • Gây viêm: Một số cá nhân có thể nhạy cảm với các thành phần trong sữa, như protein A1 beta-casein, và có thể gặp phản ứng viêm sau khi tiêu thụ sữa.
  • Kích thích triệu chứng: Một số người mắc viêm khớp dạng thấp có thể cảm thấy triệu chứng trở nên nghiêm trọng hơn sau khi uống sữa.

Loại sữa nào có thể dùng cho viêm khớp dạng thấp?

Nếu bạn mắc viêm khớp dạng thấp và có khả năng dung nạp sữa, bạn nên chọn các loại sữa ít béo hoặc không béo để hạn chế nguy cơ tăng cân và chất béo không lành mạnh. Một số loại sữa được khuyên dùng bao gồm:

Sữa khoai tây: Cung cấp protein, canxi, vitamin C, kali và chất chống oxy hóa. Không chứa chất béo bão hòa và protein gây viêm như sữa bò.

Sữa hạt đậu nành: Có thành phần dinh dưỡng tương tự sữa bò nhưng không chứa chất béo bão hòa và protein casein, có thể gây dị ứng cho một số người. Chất xơ và isoflavone trong sữa đậu nành có tác dụng giảm viêm và giảm đau. Tuy nhiên, cần uống sữa đậu nành với lượng vừa phải (không quá 2 ly mỗi ngày) và chọn loại không đường, không chất bảo quản để tránh các tác dụng phụ như dị ứng, khó tiêu.

Sữa bột yến mạch: Chứa nhiều carbohydrate và chất xơ hòa tan, giúp làm chậm quá trình hấp thụ đường, tạo cảm giác no lâu hơn. Sữa yến mạch cũng giàu canxi và vitamin D, cần thiết cho xương chắc khỏe.

Sữa dừa: Cung cấp chất béo tốt, chất xơ, vitamin C, magie và chất chống oxy hóa. Axit lauric trong sữa dừa có khả năng giảm viêm, giảm đau và bảo vệ khớp.

Sữa hạt dẻ: Giàu canxi, vitamin D, chất chống oxy hóa và axit béo omega-3, giúp giảm viêm, cải thiện chức năng khớp và ngăn ngừa bệnh tim mạch.

Sữa chuối: Bổ sung kali, magie, vitamin C, chất xơ và tryptophan, giúp cải thiện huyết áp, chức năng cơ, hệ tiêu hóa, giảm đau, căng thẳng và cải thiện tâm trạng.

Hiện nay, có rất nhiều loại sữa với công thức đặc biệt, đảm bảo liều lượng và thành phần an toàn cho người bị viêm khớp như: Sữa xương khớp, sữa canxi, sữa nano canxi,...

Tác dụng của sữa đối với viêm khớp

Sữa cũng có thể mang lại lợi ích cho những người mắc các loại viêm khớp khác, chẳng hạn như:

  • Bệnh gút: Sữa và sữa chua ít béo có thể hỗ trợ trong việc giảm nồng độ axit uric trong máu.
  • Đau cơ xơ hóa: Sữa cung cấp vitamin D, có khả năng hỗ trợ cải thiện triệu chứng của bệnh đau cơ xơ hóa.

Nghiên cứu về sữa và viêm khớp dạng thấp

Tác giả Năm Loại sữa Kết quả

Sundström và cộng sự

2018

Sữa và các sản phẩm từ sữa

Không có mối liên quan nào giữa việc tiêu thụ sữa và nguy cơ phát triển RA ở phụ nữ

Zhang và cộng sự

2022

Các sản phẩm từ sữa

Uống sữa một lần một ngày trở lên có liên quan đến việc giảm tỷ lệ lưu hành RA tự báo cáo

Wucf

2018

Sữa bò

Một chủng vi khuẩn thường thấy trong sữa bò có thể là tác nhân gây ra bệnh viêm khớp dạng thấp ở những người có nguy cơ về mặt di truyền

Melnik và cộng sự 2017 Sữa bò Sữa thường có tác dụng chống viêm, ngoại trừ những người bị dị ứng với sữa bò

Viêm khớp dạng thấp là một căn bệnh phức tạp, không chỉ ảnh hưởng đến các khớp mà còn tác động đến nhiều cơ quan khác trong cơ thể. Việc phát hiện sớm và điều trị kịp thời có thể giúp kiểm soát tình trạng bệnh, ngăn ngừa các biến chứng và duy trì chất lượng cuộc sống. Người bệnh cần duy trì lối sống lành mạnh, kết hợp với chế độ ăn uống hợp lý, tập luyện thể dục thường xuyên và tuân thủ theo phác đồ điều trị của bác sĩ để đạt được hiệu quả tốt nhất. Nếu có bất kỳ dấu hiệu nghi ngờ nào, hãy tìm đến bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn và điều trị thích hợp.

Xem thêm: Blog chăm sóc sức khỏe xương khớp người già

CÔNG TY TNHH SẢN XUẤT THƯƠNG MẠI NANO GROUP 
Địa chỉ: Nhà số 3 - số 5, Đường số 2, KDC Đồng Phượng - P. Đông Hưng Thuận - Quận 12 - TP Hồ Chí Minh.
Gmail: cskhnanogroup@gmail.com
Hotline: 1900 8125
Tư vấn: 0345.722.599

Facebook
Gọi ngay: 19008125