Ngày đăng: 16:59 21/03/2025 - Lượt xem: 43
Khớp và xương là nền tảng giúp bạn đi lại, làm việc và sống thoải mái mỗi ngày. Nhưng theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), hơn 1,71 tỷ người trên toàn cầu đang đối mặt với các vấn đề về xương khớp, khiến đây là một trong những nguyên nhân chính gây tàn tật. Điều đáng ngại là nhiều người không để tâm đến những dấu hiệu ban đầu như đau nhức hay khó cử động, để rồi phải đối mặt với hậu quả nặng nề như không đi lại được, phải phẫu thuật, hay phụ thuộc vào người khác. Nhận biết sớm các triệu chứng là cách bảo vệ khớp hiệu quả nhất. Hãy cùng tìm hiểu ngay để không bỏ lỡ cơ hội chăm sóc sức khỏe của chính mình!
Nhận biết sớm các triệu chứng là cách bảo vệ khớp hiệu quả nhất
Các vấn đề xương khớp thường bắt đầu từ những dấu hiệu nhỏ. Dưới đây là những triệu chứng phổ biến mà bạn không nên xem nhẹ.
Đau khớp là dấu hiệu quen thuộc, hay gặp ở đầu gối, hông, vai hoặc tay. Theo Arthritis Foundation, khoảng 54 triệu người trưởng thành ở Mỹ bị đau khớp do viêm khớp. Cơn đau có thể âm ỉ hoặc dữ dội, nhất là khi bạn vận động nhiều hay trời trở lạnh. Chẳng hạn, một người làm văn phòng 40 tuổi có thể thấy đau đầu gối sau khi ngồi lâu, còn người lớn tuổi thường đau khi leo cầu thang. Nếu đau kéo dài quá 2 tuần hoặc không giảm dù nghỉ ngơi, bạn nên kiểm tra ngay.
Cứng khớp buổi sáng là khi bạn khó cử động khớp sau khi thức dậy, thường thấy ở người bị viêm khớp dạng thấp. Nghiên cứu từ Tạp chí Rheumatology cho biết 85% bệnh nhân RA gặp tình trạng này, với thời gian cứng khớp từ 30 phút đến hơn 1 giờ. Ví dụ, bạn có thể khó co duỗi tay hoặc bước đi ngay sau khi ngủ dậy, chỉ đỡ hơn sau khi vận động nhẹ. Nếu tình trạng này kéo dài hoặc xảy ra thường xuyên, đừng chủ quan.
Sưng khớp kèm cảm giác nóng hoặc đỏ cho thấy khớp đang bị viêm, thường liên quan đến viêm khớp dạng thấp hoặc bệnh gút. Theo NIH, 70% bệnh nhân RA có triệu chứng sưng ở giai đoạn đầu. Ví dụ, bạn có thể thấy ngón tay to bất thường sau khi làm việc nặng, hay đầu gối nóng lên mà không rõ lý do. Đây là dấu hiệu khớp đang gặp vấn đề nghiêm trọng từ bên trong.
Tiếng "lạo xạo" hay "răng rắc" khi cử động khớp thường do sụn mòn đi, đặc biệt ở thoái hóa khớp. Một nghiên cứu năm 2020 từ Tạp chí Bone and Joint cho thấy 60% người trên 50 tuổi bị thoái hóa khớp đầu gối nghe thấy âm thanh này. Chẳng hạn, bạn có thể nghe tiếng kêu khi蹲 xuống lấy đồ hoặc vươn vai. Nếu kèm đau hoặc sưng, đây không chỉ là dấu hiệu tuổi già mà là vấn đề cần xử lý.
Khi khớp khó di chuyển như bình thường—chẳng hạn không nâng tay qua đầu, cúi người, hay bước đi thoải mái—đó là dấu hiệu đáng lo. Theo Arthritis Research UK, 45% người bị thoái hóa khớp gặp khó khăn với việc đơn giản như buộc dây giày. Ví dụ, một người từng chơi tennis có thể không còn vung vợt tốt như trước. Đây là lúc khớp cần được chăm sóc ngay.
>>> Xem thêm: Các bài tập tăng cường sức khỏe khớp
Người trưởng thành gặp triệu chứng đau khớp gối cần chăm sóc ngay
Hiểu nguyên nhân gây ra triệu chứng là bước đầu tiên để bảo vệ khớp hiệu quả.
Viêm khớp dạng thấp xảy ra khi hệ miễn dịch tấn công lớp màng trong khớp, gây đau, sưng và cứng. Theo CDC, RA ảnh hưởng đến 1,5 triệu người Mỹ, với phụ nữ dễ mắc hơn nam giới 2-3 lần. Ví dụ, một phụ nữ 35 tuổi có thể thấy khớp ngón tay đau nhức, nhất là vào mùa lạnh. Nếu không điều trị sớm, RA có thể làm khớp biến dạng.
Gút xảy ra khi axit uric tích tụ, tạo tinh thể trong khớp, gây sưng đau dữ dội. Theo Tạp chí Clinical Rheumatology (2022), 9,2 triệu người Mỹ bị gút, thường ở ngón chân cái. Ví dụ, một người đàn ông 45 tuổi có thể đau nhói ngón chân sau khi ăn nhiều hải sản. Phát hiện sớm giúp kiểm soát gút dễ dàng.
Thoái hóa khớp là khi sụn khớp mòn dần, thường gặp ở người trên 50 tuổi. Arthritis Foundation cho biết 32,5 triệu người Mỹ mắc bệnh này, với đầu gối và hông bị ảnh hưởng nhiều nhất. Chẳng hạn, một người từng chạy bộ thường xuyên có thể thấy đau đầu gối khi lớn tuổi. Đây là nguyên nhân chính gây đau khớp ở người cao tuổi.
Chấn thương từ thể thao, tai nạn, hay làm việc nặng có thể làm khớp tổn thương lâu dài. NIH cho biết 25% trường hợp thoái hóa khớp bắt nguồn từ chấn thương cũ. Ví dụ, một vận động viên bóng đá bị trật khớp gối khi trẻ có thể đau mãn tính sau 20 năm. Công việc như khuân vác nặng cũng là thủ phạm phổ biến.
Tuổi tác làm sụn yếu đi, còn di truyền ảnh hưởng lớn đến nguy cơ mắc bệnh khớp. Theo NIH, nếu cha mẹ bạn bị thoái hóa khớp, nguy cơ của bạn tăng 50%. Ví dụ, một người 60 tuổi có tiền sử gia đình bị viêm khớp thường gặp triệu chứng sớm hơn bạn bè cùng tuổi. Biết rõ điều này giúp bạn phòng ngừa tốt hơn.
>>>Xem thêm: Dinh dưỡng hỗ trợ sức khỏe xương khớp
Không phải mọi triệu chứng đều nghiêm trọng, nhưng một số dấu hiệu cho thấy bạn cần hành động ngay.
Đau khớp dữ dội, không đỡ dù nghỉ ngơi hay dùng thuốc giảm đau, có thể do viêm nặng hoặc tổn thương như rách sụn. Ví dụ, một người bị đau hông liên tục 3 ngày dù nằm yên cần đi khám gấp. Theo Tạp chí Rheumatology, 30% trường hợp đau mãn tính không điều trị kịp thời gây tổn thương vĩnh viễn.
Sưng kèm sốt hoặc mệt mỏi
Sưng khớp kèm sốt, ớn lạnh, hay mệt mỏi có thể là nhiễm trùng khớp (septic arthritis)—một tình trạng nguy hiểm. NIH ghi nhận 50.000 ca mỗi năm ở Mỹ, với tỷ lệ tử vong 11% nếu chậm xử lý. Ví dụ, nếu đầu gối sưng nóng kèm sốt 38°C, bạn cần đến bệnh viện ngay.
Không thể cử động khớp—like duỗi tay hay bước đi—là dấu hiệu nghiêm trọng. Điều này có thể do gãy xương ẩn, trật khớp, hoặc viêm nặng. Ví dụ, một người lớn tuổi ngã nhẹ nhưng không đứng dậy được cần chụp X-quang khẩn cấp.
Mệt mỏi kéo dài, giảm cân không rõ lý do, hay phát ban kèm đau khớp có thể liên quan đến bệnh tự miễn như lupus. Ví dụ, một phụ nữ 30 tuổi bị đau khớp tay và phát ban hình cánh bướm trên mặt nên đi khám chuyên khoa ngay.
Khám sức khỏe khớp để phát hiện triệu chứng nguy hiểm
Phòng ngừa và xử lý sớm là chìa khóa để khớp luôn hoạt động tốt.
Tránh ngồi lâu, mang vác nặng, hay giữ tư thế không tốt. Theo Tạp chí Bone (2021), tư thế đúng giảm 30% nguy cơ đau khớp lưng và hông. Ví dụ, nếu làm văn phòng, hãy đứng dậy đi lại mỗi giờ và dùng ghế có tựa lưng. Giảm cân nếu thừa cân cũng giúp khớp gối đỡ áp lực.
Thực phẩm giàu omega-3 (cá hồi, cá thu), canxi (sữa, phô mai), và vitamin D (trứng, nắng sáng) giúp khớp khỏe hơn. NIH cho biết 1200mg canxi mỗi ngày giảm 20% nguy cơ loãng xương ở người trên 50 tuổi. Ví dụ, thêm sữa vào bữa sáng hay ăn cá 2 lần/tuần là cách đơn giản để bảo vệ khớp.
>>>Xem thêm: Thực phẩm tốt cho xương khớp
Các bài tập nhẹ như yoga, bơi lội, hay đi bộ tăng độ linh hoạt cho khớp. Theo NIH, tập 30 phút/ngày, 5 ngày/tuần giảm 25% triệu chứng cứng khớp ở người thoái hóa khớp. Ví dụ, người đau đầu gối có thể thử bơi để giảm áp lực mà vẫn vận động tốt.
Nếu triệu chứng kéo dài quá 3 tuần, tái phát thường xuyên, hoặc có dấu hiệu nguy hiểm như sốt, hãy gặp bác sĩ xương khớp. Ví dụ, cứng khớp buổi sáng hơn 1 tháng nên xét nghiệm máu để kiểm tra RA. Điều trị sớm ngăn ngừa tổn thương lâu dài.
Sức khỏe xương khớp quyết định bạn có thể đi lại, làm việc và tận hưởng cuộc sống hay không. Đau nhức kéo dài, cứng khớp buổi sáng, hay sưng nóng không phải là chuyện nhỏ để bỏ qua. Hãy để ý cơ thể, nhận biết các dấu hiệu cảnh báo, và bắt tay vào chăm sóc ngay hôm nay—bằng cách thay đổi lối sống, ăn uống đúng cách, hay gặp bác sĩ khi cần. Chăm sóc sức khỏe xương khớp từ hôm nay để có cuốc sống khỏa mạnh và an lành!
>>Xem thêm: Chăm Sóc Xương Khớp Cho Người Cao Tuổi Tại Hà Nội
Bạn đọc đừng quên cập nhật các kiến thức bổ ích từ Nano Group về dinh dưỡng và sức khỏe xương khớp tại cái đường dẫn bên dưới nhé!
CÔNG TY TNHH SẢN XUẤT THƯƠNG MẠI NANO GROUP
Địa chỉ: Nhà số 3 - số 5, Đường số 2, KDC Đồng Phượng - P. Đông Hưng Thuận - Quận 12 - TP Hồ Chí Minh.
Gmail: cskh@nanogroups.vn
Hotline: 1900 8125
Tư vấn: 0345.722.599
Facebook
